Η αυτογνωσία

H ζωή του ανθρώπου είναι ένας διαρκής αγώνας, με ποικιλώνυμα εμπόδια που προσπαθούν να ανακόψουν την πορεία του προς τον αντικειμενικό του σκοπό.  Για να  μπορεί λοιπόν ο άνθρωπος να τον αντιμετωπίσει πρέπει να είναι εξοπλισμένος με πνευματικά και ηθικά εφόδια. Σπουδαίο ρόλο διαδραματίζει για αυτό το σκοπό το εφόδιο της αυτογνωσίας.

Με τον όρο εννοούμε την γνωριμία του εαυτού μας, τη γνώση του εσωτερικού πνευματικού και ηθικού μας κόσμου, την επίγνωση των προτερημάτων μας και των ελαττωμάτων μας. Γνωρίζει τι ξέρει και τι αγνοεί χαρακτηρίζεται από ταπεινοφροσύνη και αγωνίζεται για τη γνώση χωρίς να πιστεύει ότι θα γίνει παντογνώστης, αποκτά σοφία.

Όταν το άτομο έχει αυτογνωσία δίνει στη ζωή του περιεχόμενο νοηματικό, θέτει σε λειτουργία ολόκληρο τον πνευματικό του κόσμο για την επίλυση των προβλημάτων του και την εκπλήρωση των ιδανικών και των στόχων του. Διερευνά και επαυξάνει τις γνώσεις του, αμφιβάλλει και προβληματίζεται για τις σχέσεις του με τους συνανθρώπους του, έχει ως γνώμονα τη λογική, καταπολεμά τη μοιρολατρεία, τις προλήψεις και τις πλάνες, γνωρίζει όλο και περισσότερο τον εαυτό του και επιδιώκει έργα ανώτερα των δυνάμεων του συνεχώς και ακατάπαυστα οξύνει το πνεύμα του.

Διαμορφώνει και τελειοποιεί το χαρακτήρα του αποκτά εντιμότητα και υπευθυνότητα, βασικά του χαρακτηριστικά επίσης είναι ο αυτοέλεγχος και η απομάκρυνση του από κάθε εγωιστική διάθεση και αντίληψη, ακούει τη φωνή της ηθικής και οι πράξεις του είναι συνειδητές, συνήθως ασκεί λειτούργημα και όχι επάγγελμα, χαρακτηρίζεται από ανιδιοτέλεια, αξιοπρέπεια, ανθρωπιά και δικαιοσύνη. Αναγνωρίζει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του και σέβεται το αντίστοιχο δικαίωμα του συνανθρώπου του. Υπακούει και πειθαρχεί σε νόμους όχι υπό το φόβο της τιμωρίας αλλά από την ενσυνείδητη πίστη του στο γραπτό δίκαιο που κατοχυρώνει την ελευθερία του και την ανεξαρτησία του.

Πιστεύει στα ψηλά πανανθρώπινα ιδανικά της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της ειρήνης, της δικαιοσύνης, του καθήκοντος και της κοινωνικής ευθύνης επιλύει τις διαφορές του με το πνεύμα της πειθώς, του διαλόγου και της ανθρωπιάς.

Δίκαιος δεν είναι εκείνος που δεν αδικεί, αλλά εκείνος που ενώ μπορεί δεν θέλει να αδικήσει.

Μόνο με άτομα που θα έχουν την αρετή της αυτογνωσίας θα μπορέσουν τα κράτη να αποκτήσουν πραγματική εθνική ανεξαρτησία, ευημερία και κοινωνικό πολιτική ελευθερία.

Βάσω Βίτα